Papież Franciszek – patron ochrony dzieci w Kościele
„Kościół miał w nim dobrego patrona” - mówi w rozmowie z KAI ks. dr Paweł Rzeszowski o papieżu Franciszku, który zdecydowanie stanął po stronie ofiar przemocy seksualnej w Kościele. Ojciec Święty nie tylko głośno potępiał nadużycia wobec małoletnich, ale też wprowadził konkretne dokumenty prawne i wytyczne dla biskupów, które zmieniły sposób reagowania Kościoła. Motu proprio „Vos estis lux mundi” oraz Vademecum to dziś kluczowe narzędzia ochrony dzieci w Kościele katolickim.
- Papież Franciszek cechował się wyjątkową wrażliwością na tych, których nazywamy w duchu Ewangelii małymi czy ubogimi, czyli na wszystkich ludzi takich, którzy w jakiś sposób są pozbawieni ochrony, bezpieczeństwa - mówi ks. Rzeszowski.
Kierownik Biura Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży zauważa, że troska Ojca Świętego o dzieci, zwłaszcza te skrzywdzone, była wyrazem głębokiego rozumienia Ewangelii i duszpasterskiej odpowiedzialności. - Widać, że ta wrażliwość jest ogromna i to się przekłada też na troskę o dzieci i ochronę małoletnich - dodaje.
Już na początku 2025 r. Franciszek poświęcił tej tematyce dwie katechezy. Poruszył w nich nie tylko tematykę nadużyć seksualnych, ale też inne formy przemocy wobec dzieci - wykorzystywanie w pracy przymusowej, handlu ludźmi czy narządami.
- Dziecko nie ma szansy się bronić. Kiedy papież mówił o problemie wykorzystywania dzieci, nazywał to dosadnie: okrutnym przestępstwem, które domaga się sprawiedliwości i kary, ale przede wszystkim - przywrócenia pierwotnego porządku - zaznacza ks. Rzeszowski.
Mocne słowa, jasne stanowisko
Reklama
Papież nie unikał jednoznacznych sformułowań. W jednej z katechez stwierdził wprost: „Każdy, kto krzywdzi dzieci, będzie musiał rozliczyć się z tego przed Bogiem”. To wyraz jego konsekwencji i determinacji w mierzeniu się z problemem, który przez lata był zaniedbywany.
Zdaniem ks. Rzeszowskiego, Franciszek był zawsze sojusznikiem tych, którzy walczą o ochronę małoletnich. - Każdy, kto miał jakieś wątpliwości, mógł mieć przekonanie, że w papieżu znajdzie sojusznika. Nie kogoś, kto by się bał konfrontacji, ale tego, kto wspiera działania ochronne - podkreśla.
Konkretne działania prawne i proceduralne
Papież nie ograniczył się tylko do słów - wprowadził także istotne zmiany prawne i administracyjne. Najważniejsze dokumenty to: „Vos estis lux mundi” (2019) - motu proprio ustanawiające jasne procedury zgłaszania i badania przypadków nadużyć oraz zaniedbań; „Vademecum” (2020, aktualizacja 2022) - praktyczny przewodnik dla biskupów i przełożonych zakonnych, krok po kroku wyjaśniający postępowanie w przypadkach nadużyć; „Normae de delictis gravioribus” - normy dotyczące najcięższych przestępstw, zaktualizowane w 2021 r.; Reforma Księgi VI Kodeksu Prawa Kanonicznego (2021) - zawierająca m.in. zapisy dotyczące przestępstw seksualnych.
Dodatkowo, papież ściśle współpracował z Papieską Komisją ds. Ochrony Małoletnich, wspierał struktury prewencji oraz regularnie spotykał się z osobami skrzywdzonymi, szczególnie podczas podróży apostolskich.
Jeden front, jedna linia
- Nie jest to podejście zupełnie nowe, ale kontynuacja drogi zapoczątkowanej przez jego poprzedników - zaznacza ks. Rzeszowski. Jan Paweł II zainicjował systemowe spojrzenie na problem, Benedykt XVI pogłębił je, a Franciszek - zdaniem wielu - doprowadził do przełomu. - Mamy jeden front i jedną linię. Trudno się spodziewać jakiejkolwiek zmiany w tych kwestiach, bo ta byłaby po prostu niezgodna z nauczaniem Ewangelii - podsumowuje duchowny.
W poniedziałek 18 marca, brat Matthew został przyjęty na prywatnej audiencji przez papieża Franciszka. Było to ich pierwsze spotkanie od czasu, gdy 2 grudnia ubiegłego roku brat Matthew został przeorem Wspólnoty z Taizé.
Podczas audiencji brat Matthew podziękował papieżowi Franciszkowi za jego posługę jako biskupa Rzymu i podzielił się głęboką wdzięcznością wielu chrześcijan z różnych Kościołów, za spotkanie Ludu Bożego „Together” w dniu 30 września, w szczególności za końcowe błogosławieństwo udzielone przez Ojca Świętego wraz z dwudziestoma przywódcami różnych Kościołów.
Niektórzy polscy biskupi udzielili na terenie podległych im diecezji dyspensy od wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych w piątek 2 maja. Zdecydował tak m.in. Prymas Polski, kard. Kazimierz Nycz czy metropolici częstochowski i gdański uwzględniając racje duszpasterskie. Żołnierzom, funkcjonariuszom i pracownikom służb mundurowych dyspensy udzielił biskup polowy.
Prymas Polski abp Józef Kowalczyk udzielił wiernym archidiecezji gnieźnieńskiej oraz osobom przebywającym na jej terenie dyspensy od zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w piątek, dnia 2 maja br.
Podobnie uczynił metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, który „mając na względzie, że piątek 2 maja przypada między dwoma dniami ustawowo wolnymi od pracy, co – jak stwierdził - sprzyja organizowaniu w tym czasie rodzinnych i towarzyskich spotkań oraz radosnemu przeżywaniu tych dni, po rozważeniu słusznych racji duszpasterskich, udzielił zgodnie z kan. 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, wszystkim osobom przebywającym w granicach archidiecezji warszawskiej, dyspensy od zachowania nakazanej w piątek wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych”. Osoby korzystające z dyspensy zobowiązał do modlitwy w intencjach Ojca Świętego.
Racjami duszpasterskimi kierował się również metropolita częstochowski abp Wacław Depo, który udzielił dyspensy „wszystkim osobom przebywającym w granicach archidiecezji częstochowskiej” w piątek 2 maja. Zobowiązał te osoby do modlitwy w intencjach Ojca Świętego, jałmużny lub uczynków chrześcijańskiego miłosierdzia.
„Biorąc pod uwagę typowo wypoczynkowy i turystyczny charakter drugiego dnia miesiąca maja (długi weekend), udzielam wszystkim wiernym na terenie archidiecezji gdańskiej dyspensy od obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych” – napisał w specjalnym dekrecie również metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź.
Dyspensy udzielił również administrator diecezji siedleckiej bp Piotr Sawczuk, który uwzględnił fakt, że „piątek 2 maja br. przypada między dwoma dniami ustawowo wolnymi od pracy, kiedy to w sposób szczególny dziękujemy Bogu za dar wolnej Ojczyzny, co sprzyja organizowaniu spotkań patriotycznych, rodzinnych i towarzyskich”
Potrawy mięsne można będzie spożywać też na terenie diecezji bielsko-żywieckiej, gdzie dyspensy udzielił bp Roman Pindel.
Ponadto z dyspensy od pokutnego charakteru piątku 2 maja będą mogli skorzystać wierni ordynariatu polowego. „Święto Flagi Narodowej obchodzone w naszej Ojczyźnie w dniu 2 maja, w przeddzień uroczystości Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, przeżywane jest w sposób uroczysty, szczególnie w Wojsku Polskim.
W związku z tym, że w bieżącym roku dzień ten przypada w piątek, zgodnie z kanonem 87 Kodeksu Prawa Kanonicznego oraz art. II § 1 Konstytucji Apostolskiej Spirituali Militum Curae, niniejszym udzielam dyspensy wszystkim wiernym Ordynariatu Polowego od przestrzegania pokutnego charakteru tego dnia, zwalniając z obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych” – napisał w wydanym dziś dekrecie bp Józef Guzdek.
W Kościele katolickim w Polsce, wstrzemięźliwość od spożywania mięsa lub innych pokarmów należy zachowywać we wszystkie piątki w roku
Dyspensa jest zawsze jednorazowym zwolnieniem z przestrzegania konkretnego przykazania kościelnego, natomiast od przykazań Bożych nikt nie może dyspensować. Dyspensa może być udzielona tylko w pewnych okolicznościach i dla konkretnej osoby lub konkretnej grupy osób. Najczęściej dotyczy ona zwolnienia z obowiązku powstrzymania się od spożywania potraw mięsnych i od zabawy w piątki. Biskup udziela też różnego rodzaju dyspens związanych z zawieraniem małżeństw.
W większości wypadków biskupi udzielili swoim diecezjanom dyspens na podstawie kanonu 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego (KPK), który głosi: „Biskup diecezjalny może dyspensować wiernych - ilekroć uzna to za pożyteczne dla ich duchowego dobra - od ustaw dyscyplinarnych, tak powszechnych, jak i partykularnych, wydanych przez najwyższą władzę kościelną dla jego terytorium lub dla jego podwładnych, jednak nie od ustaw procesowych lub karnych ani od których dyspensa jest specjalnie zarezerwowana Stolicy Apostolskiej lub innej władzy”.
Wiceszef MON Cezary Tomczyk (KO) poinformował, że jesienią do każdego polskiego domu trafi "Poradnik bezpieczeństwa". Wskazał, że publikacja będzie mieć formę książeczki i dotyczyć nie tylko zagrożeń militarnych, ale zagrożeń w ogóle.
"Na wzór krajów, takich jak Szwecja, Finlandia, taki podręcznik, taki niezbędnik trafi do Polaków. To będzie raczej forma pewnej książeczki, która nie dotyczy tylko zagrożeń militarnych, ale zagrożeń w ogóle. (...) Nie tylko kwestia pewnego konfliktu militarnego, ale też kwestia powodzi, zagrożenia" - przekazał wiceminister obrony narodowej w Polsat News.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
