Reklama

Niedziela Kielecka

660 lat Bodzentyna i pomnik fundatora

XXXII Dni Bodzentyna, obchodzone 4-5 lipca, były okazją do przypomnienia bogatej historii miasta, które w tym roku świętuje 660. rocznicę lokacji, oraz m.in. postaci fundatora bp. Jana Bodzanty, któremu miasto zawdzięcza nazwę i rozkwit w średniowieczu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dni Bodzentyna zainaugurowała uroczysta sesja Rady Miasta i Gminy Bodzentyn z okazji 660. rocznicy powstania miasta, 20. rocznicy odzyskania praw miejskich oraz 140-lecia powstania Młodzieżowej Orkiestry Ochotniczej Straży Pożarnej w Bodzentynie. Spotkanie w sali gimnastycznej Szkoły Podstawowej w Bodzentynie wzbogaciły wykład dr hab. prof. UJK Urszuli Oettingen pt. „Bodzentyn na przestrzeni wieków” oraz prelekcja Witolda Combra na temat odzyskania praw miejskich przez Bodzentyn w 1994 r. Ważną częścią spotkania była prezentacja projektu pomnika bp. Bodzanty autorstwa artysty rzeźbiarza Sławomira Micka. Wydarzeniu towarzyszył wernisaż prac malarskich członków Stowarzyszenia Artystów Plastyków Świętokrzyskich w Kielcach. Miała miejsce także uroczysta Msza św. w kościele pw. św. Stanisława. Przy ruinach zamku odbyły się koncerty Młodzieżowej Orkiestry Dętej z Bodzentyna oraz zaproszonych orkiestr dętych.

Kolejny dzień obchodów obfitował w atrakcje muzyczno-taneczne. Na scenie prezentowały się m.in. zespoły „Wzdolskie Kołowrotki”, „Świętokrzyskie Jodły” i „Wilkowianie”. Bodzentyńską publiczność bawili także: kabareciarz Stan Tutaj, zespoły „Dąbrowa to my” i „Boys”, była także biesiada sarmacka w trzech odsłonach: polskiej, góralskiej i włoskiej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Kim był bp Bodzanta?

Reklama

Na pomysł upamiętnienia zasłużonego biskupa wpadła grupa mieszkańców skupiona w Społecznej Radzie Kultury, która działa przy urzędzie miasta, z przewodniczącą rady, historykiem, prof. Urszulą Oettingen.

To prawdopodobnie od nazwiska biskupa pochodzi nazwa miasta. W latach 1348-55 wybudował on w Bodzentynie drewniany dwór i kościół.

Rzeźba przedstawia postać biskupa i średniowieczne miasto, czyli mury obronne, baszty, zamek i układ urbanistyczny. Pomnik będzie miał przestrzenny charakter. Stanie w pobliżu wzgórza zamkowego.

Pomysłodawcy liczą, że przy wsparciu władz miasta i sponsorów uda się szybko sfinalizować budowę pomnika. Mają też nadzieję, że stanie się on jednym z symboli Bodzentyna i atrakcją turystyczną oraz zainspiruje do poznawania lokalnej historii.

Biskup krakowski Jan Bodzanta żył w latach 1290 – 1366. Pochodził z możnego rodu Porajów-Różyców. Według rodowej legendy Porajowie mieli być potomkami libickich Sławnikowiców, czyli rodu św. Wojciecha.

Skłócony z królem Kazimierzem Wielkim o wpływy terytorialne i majątkowe oraz m.in. o niemoralne prowadzenie się władcy Bodzanta nie odgrywał wielkiej roli politycznej w kraju, był za to dobrym administratorem i przyczynił się do rozwoju gospodarczego dóbr biskupów krakowskich, w tym do lokacji miast.

Za utopienie ks. Marcina Bryczki – wikariusza katedry krakowskiej i wysłannika biskupiego upominającego króla bp Bodzanta rzucił klątwę na Kazimierza Wielkiego.

Reklama

W ramach pokuty nałożonej przez papieża król ufundował kilka kościołów ekspiacyjnych, m.in. w Krakowie, Kargowie, Sandomierzu i Wiślicy. Choć konflikt miedzy królem a biskupem został załagodzony, nigdy jednak zupełnie nie wygasł i utrudniał bp. Bodzancie rozkwit kariery w strukturach Kościoła.

Jako zarządca diecezji bp Bodzanta okazał się sprawnym organizatorem i dobrym gospodarzem. Rozwijał sieć parafialną, tworząc ponad dwadzieścia nowych parafii i budując w nich kościoły. Budowę nowej katedry w Krakowie, zapoczątkowaną przez bp. Nankera, doprowadził do stadium umożliwiającego jej konsekrację.

Dbając o rozwój gospodarczy diecezji, zasiedlał pustki, lokował miasta i wsie. Z jego imieniem związane są nazwy miejscowości Bodzentyn i Borzęcin.

Dla Bodzentyna

Bodzentyn biskup lokował w 1355 r. na prawie średzkim. Zbudował tam drewniany dwór i kościół. Wieś Borzęcin założył w 1364 r. Nadał miejskie prawo magdeburskie biskupiej miejscowości Kielce, gdzie zmarł w 1366 r.

Miasto Bodzentyn zostało założone w poł. XIV wieku na wzgórzu nad Psarką. Bodzentyn bywa nazywany biskupim miastem, ponieważ pierwsze wieki w historii miasta łączą się z działalnością kolejnych biskupów, którzy fundowali kościoły, budowali zamek, ratusz, mury miejskie, zakładali szpitale i ogrody, rozbudowywali wodociągi, troszczyli się o handel i cechy rzemieślnicze, animowali kulturę, ogrodnictwo, sztukę.

Począwszy od biskupa Bodzanty, byli to: Florian z Mokrska, Jan Radlicki, Piotr Wysz, Zbigniew Oleśnicki, Jan Konarski, Piotr Myszkowski, Jakub Zadzik, Andrzej Trzebicki, Jan Małachowski, Franciszek Krasicki, Felicjan Szaniawski, Kajetan Sołtyk.

Reklama

Kolejni królowie polscy potwierdzali przywileje dla miasta, odnoszące się najczęściej do jarmarków.

Miasto straciło prawa miejskie po powstaniu styczniowym, odzyskało je w 1994 r.

* * *

Czy wiesz, że...

• W II połowie XIV wieku miasto zostało otoczone murem obronnym, którego pozostałości są widoczne jeszcze dzisiaj. Zachowały się również stare założenia urbanistyczne z dwoma rynkami, górnym i dolnym, z XVI wieku.

2015-07-30 12:36

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Pamięci żołnierzy Armii Krajowej

Niedziela rzeszowska 9/2020, str. III

[ TEMATY ]

rocznica

Rzeszów

Armia Krajowa

Izabela Fac

Orzeł, krzyż i kotwica umieszczone na pomniku, to symbole bohaterskiej walki żołnierzy AK

Orzeł, krzyż i kotwica umieszczone na pomniku, to symbole bohaterskiej walki żołnierzy AK

78 lat temu została utworzona Armia Krajowa, największa organizacja wojskowa w okupowanej Europie. Z tej okazji w wielu miejscach naszego regionu 14 lutego br. odbyły się uroczystości rocznicowe.

W Rzeszowie uroczystość odbyła się pod Pomnikiem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Podokręgu Rzeszów. W ceremonii udział wzięli m. in. przedstawiciele Estońskiej Ligi Obrony, którzy w tym czasie wizytowali 3. Podkarpacką Brygadę Obrony Terytorialnej. – Po latach dyskredytacji, prześladowań, mordów, poniżania i wypaczania ich dokonań dla Ojczyzny, doczekali się należnego im od zawsze miejsca w historii naszego narodu, tak już nieliczni, ale nadal swoją postawą i wiernością ideałom stanowią dla nas wzór niezłomności i męstwa – powiedział do uczestników ceremonii płk Dariusz Słota, dowódca 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej.
CZYTAJ DALEJ

Pismo Święte podkreśla potrzebę uczciwości

2025-09-18 09:34

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Karol Porwich/Niedziela

Pismo Święte podkreśla potrzebę uczciwości. Jezus uczy, że kto w drobnej rzeczy jest wierny, ten i w wielkiej będzie wierny; a kto w drobnej rzeczy jest nieuczciwy, ten i w wielkiej nieuczciwy będzie.

Jezus powiedział do uczniów: «Pewien bogaty człowiek miał rządcę, którego oskarżono przed nim, że trwoni jego majątek. Przywołał więc go do siebie i rzekł mu: „Cóż to słyszę o tobie? Zdaj sprawę z twego zarządzania, bo już nie będziesz mógł zarządzać”. Na to rządca rzekł sam do siebie: „Co ja pocznę, skoro mój pan odbiera mi zarządzanie? Kopać nie mogę, żebrać się wstydzę. Wiem już, co uczynię, żeby mnie ludzie przyjęli do swoich domów, gdy będę odsunięty od zarządzania”. Przywołał więc do siebie każdego z dłużników swego pana i zapytał pierwszego: „Ile jesteś winien mojemu panu?” Ten odpowiedział: „Sto beczek oliwy”. On mu rzekł: „Weź swoje zobowiązanie, siadaj prędko i napisz: pięćdziesiąt”. Następnie pytał drugiego: „A ty ile jesteś winien?” Ten odrzekł: „Sto korców pszenicy”. Mówi mu: „Weź swoje zobowiązanie i napisz: osiemdziesiąt”. Pan pochwalił nieuczciwego rządcę, że roztropnie postąpił. Bo synowie tego świata roztropniejsi są w stosunkach z podobnymi sobie ludźmi niż synowie światłości. Ja też wam powiadam: Pozyskujcie sobie przyjaciół niegodziwą mamoną, aby gdy wszystko się skończy, przyjęto was do wiecznych przybytków. Kto w bardzo małej sprawie jest wierny, ten i w wielkiej będzie wierny; a kto w bardzo małej sprawie jest nieuczciwy, ten i w wielkiej nieuczciwy będzie. Jeśli więc w zarządzaniu niegodziwą mamoną nie okazaliście się wierni, to kto wam prawdziwe dobro powierzy? Jeśli w zarządzaniu cudzym dobrem nie okazaliście się wierni, to któż wam da wasze? Żaden sługa nie może dwom panom służyć. Gdyż albo jednego będzie nienawidził, a drugiego miłował; albo z tamtym będzie trzymał, a tym wzgardzi. Nie możecie służyć Bogu i Mamonie!»
CZYTAJ DALEJ

Pielgrzymka czytelników Niedzieli

2025-09-22 11:27

Anna Głos

Ponad 50-osobowa grupa czytelników „Niedzieli” z diecezji toruńskiej uczestniczyła w dorocznej pielgrzymce na Jasną Górę.

W tym roku „Niedziela” obchodzi 45-lecie wznowienia ukazywania się po przerwie spowodowanej decyzją władz komunistycznych. Tegoroczne spotkanie było wstępem do obchodów 100. rocznicy powstania Tygodnika Katolickiego „Niedziela”, które obchodzić będziemy w 2026 r.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję