Reklama

Kościół nad Odrą i Bałtykiem

Pamięć o wileńskich kapłanach

Niedziela szczecińsko-kamieńska 18/2018, str. IV

[ TEMATY ]

tablica pamiątkowa

kapłani

Nowogard

Wileńszczyzna

Archiwum Stowarzyszenia Kresy Wschodnie – Dziedzictwo i Pamięć

Tablicę z nazwiskami zamordowanych kapłanów poświęcił bp Henryk Wejman

Tablicę z nazwiskami zamordowanych kapłanów poświęcił bp Henryk Wejman

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Losy społeczności polskiej mieszkającej na wschodnich Kresach Rzeczypospolitej szczególnie w latach II wojny światowej stanowią jedną z najbardziej tragicznych kart historii narodu polskiego. Wysiedlenia i wywózki na Syberię i do Kazachstanu, tragedia Wołynia, a w końcowym okresie wojny i tuż po jej zakończeniu walka z nacjonalizmem ukraińskim, to tylko najbardziej znane spośród tych wydarzeń. W tym kontekście historia tego czasu w Wilnie i na Wileńszczyźnie pozostaje nieco zapomniana. A również tam miały miejsce tragiczne dla losów polskich mieszkańców wydarzenia. Dotyczyły one szczególnie duchowieństwa. Pamięć o tamtych wydarzeniach na trwałe pozostanie w Nowogardzie, gdzie 13 kwietnia uroczyście odsłonięto i poświęcono tablicę upamiętniającą kapłanów, którzy zginęli w czasie II wojny światowej na terenie archidiecezji wileńskiej.

Reklama

Od początku 1940 r. nastąpiły wywózki ludności polskiej w głąb terytorium ZSRR. Niezwykle bolesnym wspomnieniem czasów II wojny światowej była eksterminacja polskiego duchowieństwa. Zarówno Niemcy, jak i kolaborująca z nimi część społeczności litewskiej wiedziały doskonale, że polscy duchowni stanowią ogromne wsparcie moralne, intelektualne i organizacyjne dla Polaków z Litwy. Dlatego okupant zdawał sobie sprawę, że uderzenie w tę grupę społeczną może w zdecydowany sposób osłabić polskiego ducha. Wszelkimi sposobami starali się więc walczyć z każdym przejawem polskości w kościołach. Tym sposobem polskiego kleru również nie ominęły cierpienia, a największe doświadczenie dotknęło wileńskie duchowieństwo. 3 marca 1942 r. zostali uwięzieni profesorowie i klerycy wileńskiego Wyższego Seminarium Duchownego. W jednym dniu uwięziono 81 kleryków, 15 profesorów i 14 księży z Wilna. Więzienie Łukiszki zapełniło się w całości duchownymi. Z kolei pod koniec marca uwięziono ok. 60 zakonników i ponad 220 sióstr zakonnych. To najtrudniejszy okres dla duchowieństwa i wiernych Wilna. Z Wilna został wywieziony także abp Romuald Jałbrzykowski wraz z kanclerzem Kurii Adamem Sawickim do Mariampola i tam byli internowani do końca okupacji niemieckiej. W latach 1941-44 szereg kapłanów przeszło przez ciężkie doświadczenia więzień i obozów. Księży aresztowano jako zakładników ze względu na zajmowane przez nich stanowisko społeczne, a także przy okazji akcji pacyfikacyjnych. Aby uniknąć aresztowania lub śmierci, wielu kapłanów musiało się ukrywać. Zajęto wiele budynków parafialnych: plebanie, domy katolickie, budynki gospodarcze. Świątynie na razie pozostawiono w spokoju, lecz przez nałożenie wysokich podatków dążono do odebrania i tej własności kościelnej. Utrzymanie w posiadaniu kościołów nastręczało wiele trudu i wymagało dużej ofiarności parafian.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Miejscem kultywowania wiecznej pamięci o całokształcie trudnych dziejów rubieży Rzeczypospolitej i gehenny milionów Polaków jest od lat sanktuarium św. Rafała Kalinowskiego w Nowogardzie oraz charyzmatyczna postać ks. kan. Kazimierza Łukjaniuka – kustosza oraz kapelana Sybiraków, Wołyniaków i AK.

To właśnie w Nowogardzie miała miejsce uroczysta Msza św. koncelebrowana przez bp. prof. Henryka Wejmana razem z wieloma kapłanami w intencji Sybiraków i duchownych zamordowanych w czasie II wojny światowej na terenie archidiecezji wileńskiej. Po Mszy św. Ksiądz Biskup poświęcił tablicę, kolejny element kresowy w świątyni, dedykowaną księżom, którzy zginęli w czasie wojny, a pełnili posługę kapłańską w rozległej wówczas archidiecezji wileńskiej. Na tablicy widnieją imiona i nazwiska 120 duchownych, a fundatorami tablicy jest rodzina państwa Łozowskich – Sybiraków, którzy zostali zesłani na Syberię w 1949 r. z Wileńszczyzny i dzięki Opatrzności Bożej całą rodziną powrócili do kraju w 1956 r. Wielce wymowną inskrypcją na tej tablicy są słowa: „Krew Męczenników jest zasiewem Chrystusowym”. Będą one przypominały męczeństwo polskich księży, ich świadectwo wiary, a zarazem będą stanowiły zachętę do modlitwy o trwały pokój i uszanowanie ludzkiego życia.

2018-05-02 09:46

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zmiany proboszczów i wikariuszy w diecezji zamojsko-lubaczowskiej 2020

[ TEMATY ]

kapłan

kapłan

kapłani

diecezja zamojsko‑lubaczowska

diecezja.zamojskolubaczowska.pl

W sobotę, 27 czerwca 2020 r., podczas Dnia Kapłańskiego w Sanktuarium w Krasnobrodzie, Biskup Zamojsko-Lubaczowski Marian Rojek ogłosił następujące decyzje personalne dotyczące kapłanów Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej.

EMERYCI
CZYTAJ DALEJ

Każdy, kto sobie tego życzy, może przyjąć Komunię św. podczas Eucharystii?

2025-09-27 20:03

[ TEMATY ]

Eucharystia

Komunia św.

Karol Porwich/Niedziela

W 1986 r. Krajowa Konferencja Biskupów Katolickich opracowała wytyczne dotyczące otrzymywania Komunii św., które zostały wydrukowane na tylnej okładce wielu mszalików.

Nieprawda. W 1986 r. Krajowa Konferencja Biskupów Katolickich opracowała wytyczne dotyczące otrzymywania Komunii św., które zostały wydrukowane na tylnej okładce wielu mszalików: „Katolicy w pełni uczestniczą w Eucharystii, kiedy otrzymują Komunię św., wypełniając nakaz Chrystusa o spożywaniu Jego Ciała i piciu Jego Krwi. Osoba przystępująca do Komunii św. nie może być w stanie grzechu ciężkiego, musi powstrzymać się od jedzenia na godzinę przed przystąpieniem do Komunii i dążyć do życia w miłości i zgodzie z bliźnimi. Osoby pozostające w stanie grzechu ciężkiego muszą najpierw pojednać się z Bogiem i z Kościołem w sakramencie pokuty. Częste przystępowanie do sakramentu pokuty jest zalecane dla wszystkich wiernych”.
CZYTAJ DALEJ

Watykan/ Papież do katechetów z Polski: stawiacie czoła trudnym wyzwaniom

2025-09-27 19:56

[ TEMATY ]

katecheci

Papież Leon XIV

PAP/EPA/GIUSEPPE LAMI

Tysiące uczestników Jubileuszu Katechetów z całego świata wzięło udział w sobotniej audiencji papieża Leona XIV z okazji Roku Świętego. Pozdrawiając katechetów z Polski, papież mówił, że stawiają czoła trudnym wyzwaniom.

Na trzydniowy Jubileusz Katechetów, jak podano w Watykanie, przybyli pielgrzymi ze 115 krajów świata. Z Polski przyjechało około 200 osób, między innymi z diecezji pelplińskiej, toruńskiej, bydgoskiej, włocławskiej, łódzkiej i obu diecezji warszawskich.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję