Zjawiskiem, które ma duży wpływ na młodych, jest emigracja, np. z wiosek do miast – podyktowana ubóstwem bądź związana z toczącymi się wojnami, prześladowaniami i poczuciem braku bezpieczeństwa.

Migracja

Przymusowa migracja chrześcijan z Bliskiego Wschodu sprawia, że młodzi ludzie zaczynają funkcjonować w społeczeństwach wielokulturowych i wielowyznaniowych. Kard. Bechara Butros Rai – maronicki patriarcha Libanu powiedział, że dobra formacja młodych chrześcijan potrzebna jest m.in. do tego, by pamiętali, iż na Bliskim Wschodzie nie są „nikłą mniejszością” czy „obcym ciałem”, jak próbuje się im to wmówić, tylko prawowitymi mieszkańcami oraz dziedzicami i strażnikami 2000-letniej chrześcijańskiej obecności. Dzięki dbaniu o własne korzenie i pielęgnowaniu wiary mogą stać się bogactwem dla przyjmujących ich społeczeństw.

Edukacja

Trudne kwestie, jak bieda i brak dostępu do edukacji, handel ludźmi czy skutki wojen i konieczność towarzyszenia ofiarom konfliktów dotyczą młodzieży w Afryce. Mocny głos w tej kwestii zabrał kard. Nichols, który mówił o 40 mln współczesnych niewolników. Ludzi, którzy są przedmiotem handlu, pracy przymusowej oraz nadużyć seksualnych. Podobnie mocno wybrzmiał głos polskiego biskupa misyjnego z Republiki Środkowoafrykańskiej Tadeusza Kusego OFM.

Niemal 4/5 terytorium tego kraju jest okupowane. – Mówił też o potrzebie towarzyszenia katolikom, którzy dali się wciągnąć w tę spiralę wojenną, najpierw po to, żeby bronić swoich domów, miejscowości, a potem posuwali się coraz dalej i dalej. Nie bał się mówić nawet o rodzaju band, które same dały się pochłonąć agresji. Przypomniał, że bardzo ważne jest towarzyszenie ludziom, którzy nawracają się właśnie z takich wojennych zbrodni. Wskazał, że to towarzyszenie na drodze nawrócenia jest ogromnie ważne – relacjonował dla Vatican News abp Ryś.

To, co jest pilnie potrzebne w tej części świata, to szkolnictwo, bo właśnie ono jest jedyną szansą wyjścia z biedy i marginalizacji, która jest wynikiem braku wykształcenia. Brak edukacji to brak możliwości ukształtowania własnej tożsamości.

Pokusa wyzwolenia

Innym istotnym problemem, który mocno dotyka młodzież Afryki, to pokusy totalnego wyzwolenia. – Młodzież w krajach, które doświadczyły politycznego wyzwolenia, często stoi przed pokusą, by wyzwolić się ze wszystkiego, ze wszelkich norm moralnych, a nawet od prawdy objawionej. Popada jednak w ten sposób w nową niewolę – mówił kard. Wilfrid Napier z RPA. – Istnieją silne wpływy, które są sprzeczne z chrześcijaństwem, przede wszystkim w tym, co dotyczy moralności. Chodzi tu o takie sprawy jak antykoncepcja, aborcja, a także rodzina, która ulega rozbiciu pod wpływem tych nowych czynników – mówił kard. Napier.

– Bardzo mnie niepokoi silna presja, jaką wywierają na kraje afrykańskie międzynarodowe agencje i rządy. Uzależniają one pomoc humanitarną od spełnienia ich warunków, które dotyczą kontroli urodzin, czyli od praktykowania aborcji i stosowania antykoncepcji, a także od zgody na zniszczenie rodziny przez wprowadzenie tzw. małżeństw homoseksualnych. Jest to bardzo silny ruch. Mówi się nam, że wyzwolenie, które przeżyliśmy na polu politycznym, musimy przeżyć też w innych dziedzinach, wszędzie, w moralności, a nawet w wierze. Każdy może sobie wybierać, w co chce wierzyć, a w co nie.

Znaczenie ŚDM

Ojcowie synodalni podkreślili znaczenie Światowych Dni Młodzieży. Odwołali się do początków spotkań i św. Jana Pawła II, wspominano także Kraków, który w 2016 r. gościł młodych ze świata. Podkreślano wielkie dobro, jakie płynie z tych spotkań, przede wszystkim integrację młodych ludzi.

Kontekst społeczny

Podczas obrad odwoływano się do różnych kontekstów społecznych, w jakich żyją młodzi ludzie.

– W dzisiejszych obradach pozytywnie zaskoczyły mnie głosy, które podkreślały ważność szerzenia kontekstu społecznego, w którym żyją młodzi ludzie, czyli szkoła, uniwersytety, polityka. Przedstawiciele poszczególnych krajów dzielili się tym kontekstem. Niektórzy młodzi katolicy żyjący w kontekście wielokulturowości, wielowyznaniowości muszą zmierzyć się z tym, że są mniejszością i niekiedy są z tego powodu prześladowani – powiedział bp Marian Florczyk.

Dynamizm młodych

Pragnąłbym, aby z tego synodu wyłonił się obraz młodych jako świata ludzi poszukujących, gotowych na duchowe, wewnętrzne otwarcie, młodych, którzy są gotowi na przyjęcie nowości i nie zadowalają się z góry zdefiniowaną rzeczywistością – to słowa kard. Fernando Filoni, prefekta Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów.

Różnorodność ludzi młodych dotyczy nie tylko kwestii pochodzenia, kultury, ale także wieku. Za młodych uważa się bowiem i tych, którzy mają 14 lat, jak i tych, którzy mają lat 28. Stąd też trudno mówić o jakiejś zwartej grupie młodych. Bardziej trzeba zwracać uwagę na różne wyzwania wynikające z tych różnic oraz wielką dynamikę życia związaną z tym przedziałem wiekowym.