Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, często rozwija się skrycie i przez wiele lat nie daje odczuwalnych objawów. Kiedy pojawiają się charakterystyczne dolegliwości, np.: częste oddawanie moczu, wzmożone pragnienie, powolne gojenie się ran, choroba jest już zwykle zaawansowana. Doktor nauk o zdrowiu Beata Stepanow – pielęgniarka diabetologiczna i autorka poradnika 12 wskazówek, jak dłużej żyć z cukrzycą – podkreśla, że z tego powodu cukrzyca bywa porównywana do konia trojańskiego.

Cukrzycę można jednak wykryć przy pomocy powszechnie dostępnego badania, którym jest sprawdzenie poziomu glukozy we krwi na czczo. Takie badanie powinien wykonać raz w roku każdy po 45. roku życia, zwłaszcza osoby z grupy podwyższonego ryzyka. Ryzyko zachorowania na cukrzycę zwiększają nadwaga lub otyłość, nadciśnienie, stwierdzone przypadki cukrzycy w rodzinie, siedzący tryb życia. W grupie ryzyka są też kobiety, u których wystąpiła cukrzyca ciążowa.

Warto zapamiętać normy poziomu glukozy we krwi. Wynik mieszczący się w przedziale 77-99 mg/dl jest prawidłowy. Poziom cukru w przedziale 100-125 ml/dl oznacza stan przedcukrzycowy. Przy wyniku 126 ml/dl i powyżej mamy już do czynienia z cukrzycą. Ważne, by badanie było wykonane w laboratorium, w godzinach porannych, u osoby będącej na czczo – 8-14 godzin od ostatniego posiłku – wypoczętej, po przespanej nocy.

Cukrzyca jest jedną z tych chorób, w których leczeniu zasadniczą rolę odgrywają zrównoważona dieta i aktywność fizyczna. Dla pacjentów oznacza to zwykle konieczność wprowadzenia zmian w trybie życia. Tutaj często zaczynają się schody. Jak pisze w poradniku Beata Stepanow: „Pojawienie się cukrzycy czasami motywuje do pozytywnych zmian dotyczących nawyków żywieniowych czy przestrzegania regularnej aktywności fizycznej, zwłaszcza wtedy, gdy jest obok osoba, która wspiera i motywuje. Istnieje również drugie oblicze cukrzycy, które powoduje wycofanie się osoby z procesu terapeutycznego. Widzimy wówczas, jak z wielu powodów osoba z cukrzycą nie przestrzega zaleceń pielęgniarskich i lekarskich”.

W powszechnej opinii cukrzyca to choroba, która charakteryzuje się wysokim poziomem glukozy we krwi. Jej leczenie jednak to nie tylko dbanie o prawidłowy poziom glukozy we krwi, to także troska o to, by nie dopuścić do powikłań. Cukrzyca, która nie jest prawidłowo leczona, może spowodować zawał serca, udar, doprowadzić do utraty wzroku, amputacji stóp i innych niebezpiecznych powikłań.

Poradnik 12 wskazówek, jak dłużej żyć z cukrzycą to źródło wiedzy i zbiór rad, jak wypracować prawidłowe nawyki, zwłaszcza te dotyczące posiłków i aktywności fizycznej. Autorka proponuje m.in. system 4 D, na który składają się: decyzja, działanie, dyscyplina i determinacja. W przypadku zarówno cukrzycy, jak i stanu przedcukrzycowego przede wszystkim warto podjąć decyzję co do diety i codziennej aktywności fizycznej. Następnie należy zmierzyć obwód: pasa, bioder i ramion i obliczyć wskaźnik BMI. Gdy już mamy plan diety i aktywności fizycznej oraz sprawdzone podstawowe parametry zdrowotne, dążymy do osiągnięcia samodyscypliny, w czym pomoże postanowienie: na początek będę to robić przez 21 dni i udowodnię sobie, że to działa. Determinacja w tym przypadku oznacza natomiast wypracowanie sposobów, które pomogą nam pokonać dość powszechną przypadłość – niechęć do zmian; może to być np. znalezienie osoby, z którą będziemy ćwiczyć, lub przygarnięcie psa, który będzie nas mobilizował do spacerów.