Mam dwupokojowe mieszkanie i wynajmuję je uchodźcom ze Wschodu. Chciałabym się dowiedzieć, jakie mam prawa i obowiązki. Czy nadal obowiązują przepisy ograniczające wypowiedzenie umów, które zostały wprowadzone w czasie pandemii?

Odpowiedź eksperta
Pandemia COVID-19 wpłynęła na niemalże wszystkie dziedziny naszego życia, nie wyłączając wynajmu mieszkań.

Nie obowiązują już przepisy ograniczające możliwość wypowiedzenia umów najmu (normy wprowadzone ze względu na stan pandemii obowiązywały do 30 czerwca 2020 r.). W miejsce specustawy nie wprowadzono nowych rozwiązań, a dotychczasowe regulacje wygasły.

Należy przypomnieć, że Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych wprowadziła czasowy zakaz wypowiadania umowy najmu zawartej do 30 czerwca 2020 r. oraz przedłużyła termin wypowiedzenia umowy najmu, pod warunkiem złożenia odpowiedniego oświadczenia woli przez najemcę.

Po wygaśnięciu dotychczasowych przepisów wynajmującego nie krępują już ograniczenia związane z pandemią. Zgodnie z normami Kodeksu cywilnego może on rozwiązać stosunek najmu bez zachowania ustawowych terminów wypowiedzenia, jeżeli:

• najemca używa lokalu w sposób sprzeczny z przeznaczeniem lub zaniedbuje go w taki sposób, że jest on narażony na uszkodzenie, a upomnienia nie przynoszą skutku;

• najemca dopuszcza się zwłoki z zapłatą czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności i nie reguluje należności mimo wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty;

• najemca wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu albo przez swoje niewłaściwe zachowanie czyni korzystanie z innych lokali w budynku uciążliwym.

Obydwie strony umowy mogą też wypowiedzieć ją w trybie natychmiastowym. Jest to szczególny tryb wypowiedzenia, więc można go stosować tylko w wybranych przypadkach:

• jeżeli wynajmowany lokal ma wady, które uniemożliwiają korzystanie z niego;

• jeżeli korzystanie z lokalu zagraża zdrowiu najemcy lub jego domowników.

Obecnie w sprawie wypowiadania umów najmu zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego (tj. Dz.U.2020.1740 ze zm.) oraz Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tj. Dz.U.2020.611).