Reklama

Niedziela Kielecka

Pozostały „nieme” kościoły

Uczestnicy spotkania Kielcach poznali stan badań nad stratami dzwonów z czasów I wojny światowej.

Niedziela kielecka 39/2024, str. VI

[ TEMATY ]

Kielce

Archiwum

Dr hab. Małgorzata Karkocha opowiedziała o problemie rekwizycji dzwonów

Dr hab. Małgorzata Karkocha opowiedziała o problemie rekwizycji dzwonów

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Zaprezentowano je w czasie spotkania Towarzystwa Przyjaciół Archiwum Diecezjalnego im. bł. Wincentego Kadłubka z ks. dr. Andrzejem Kwaśniewskim oraz Ośrodka Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych KUL. Dr hab. i prof. Uniwersytetu Łódzkiego Małgorzata Karkocha przybliżyła temat w referacie pn. „Dzwony świątyń katolickich z terenu diecezji kieleckiej utracone w czasie I wojny światowej”. Spotkanie poprowadził dr Jan Główka z Wyższej Szkoły Umiejętności Zawodowych w Pińczowie, który wprowadził zebranych w referat.

Reklama

Około 190 dzwonów, w tym zabytkowych, utraciły parafie i kościoły diecezji kieleckiej w czasie pierwszej wojny światowej. Choć rekwizycje Austriaków były bezwzględne, wierni często stawiali opór, nie bacząc na konsekwencje – bicie, poniżanie, aresztowanie przez żandarmów. Opisy rekwizycji dzwonów, piszczałek organowych i przedmiotów metalowych w l. 1916-17, służących po przetopieniu na cele wojskowe armii austriackiej i niemieckiej, znalezione w Aktach Konsystorskich – uzupełniają obraz wojennej okupacji na terenie diecezji. 190 zarekwirowanych dzwonów to znacząca liczba – powiedziała prelegentka, choć nie ma badań co do sytuacji w innych diecezjach. W porównaniu ze stanem z II wojny światowej – z terenu diecezji Niemcy zarekwirowali ok. 180 dzwonów. Braki materiałów źródłowych uniemożliwiają pełne oszacowanie strat poniesionych przez Kościół kielecki w tej materii, badania będą kontynuowane i poszerzone o nową bazę źródłową i o dokumenty znajdujące się archiwach państwowych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Od rekwizycji, dzięki społecznemu oporowi wiernych, proboszczów, zostało uratowanych co najmniej 171 dzwonów. Na przykład w parafii Obiechów 24 lipca 1916 r. w trakcie próby rekwizycji dzwonów przez posterunek żandarmerii austriackiej, parafianie nie chcieli ich wydać. Kowalowi kazano odkuć dzwony i spuścić je na dół z dzwonnicy. Ten nie zgodził się, wtedy żandarmi związali go i odesłali do Słupi, tam trzymali go dwa dni. Żandarmeria ponowiła próbę na drugi dzień, jednak i wtedy pojawiły się kobiety, które protestowały dzielnie przeciw rekwizycji – zapisał w kronice ówczesny proboszcz, ks. Brożek. Nie udało się zabrać również dzwonów z dzwonnicy kieleckiej. Gównie parafianki odważnie broniły własności katedry. Na prośbę proboszcza, jak i parafian władze austriackie odstąpiły od rekwizycji zabytkowych dzwonów.

Rekwizycje dzwonów na surowce w czasie I i II wojny światowej to symbol brutalności okupantów, którzy w czasie wojny nie liczyli się z żadną świętością. Pozbawili oni parafie setek dzwonów, które od wieków wzywały wiernych na modlitwę. Zanim ubogie wspólnoty parafialne zakupiły nowe dzwony, przez dziesiątki lat kościoły pozostawały „nieme”– mówiła prelegentka.

2024-09-24 14:12

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Pod krzyżem

Niedziela kielecka 12/2025, str. III

[ TEMATY ]

Kielce

Archiwum parafii

Nabożeństwo kończy się przy krzyżu

Nabożeństwo kończy się przy krzyżu

Parafia Przemienienia Pańskiego zaprasza na plenerową Drogę Krzyżową na Brusznię, która odbędzie się w czwartek 10 kwietnia.

Pątnicy wyruszą z zabytkowego, drewnianego kościółka w Białogonie. Nabożeństwo ma pewną lokalną i regionalną symbolikę. – Prowadzi od „Boromeusza do Boromeusza”, oznacza to, że pątnicy ruszają sprzed obrazu św. Karola Boromeusza, umieszczonego w kaplicy bocznej kościółka, aby rozważać Mękę Pańską i stanąć pod krzyżem na górze Bruszni. Jeśli uczestnikom wystarczy sił, część z nich zakończy modlitewne zgromadzenie na Wzgórzu Karczówka w kościele św. Karola Boromeusza i pobernardyńskim klasztorze. – Na trasie wędrówki na Brusznię stoi 14 krzyży, które przeniesiono do Kielc z Zakopanego podczas wielkiej modlitwy „Polska pod krzyżem”. Polacy modlili się tam, na Równi Krupowej, o poszanowanie krzyża Chrystusowego w naszej Ojczyźnie – przypomina ks. Stefan Radziszewski, proboszcz parafii w Białogonie, która organizuje modlitewne wydarzenie. Podkreśla tradycje patriotyczne wpisane w historię Białogonu i Bruszni, gdzie znajduje się krzyż upamiętniający powstańców styczniowych. – Bohaterowie, upamiętnieni przy pierwszej i ostatniej stacji, wierni Bogu i Ojczyźnie wzywają nas, byśmy podnieśli w górę nasze serca – „Sursum corda” – na wysokość Serca Tego, który „do końca nas umiłował” (J 13, 1) – zachęca ks. Radziszewski. /Oprac. K.D.
CZYTAJ DALEJ

Wskazówki na święta Bożego Narodzenia. Poradnik

2025-12-23 16:06

[ TEMATY ]

rozważania

ks. Marek Studenski

Mat.prasowy

W świątecznym czasie często wraca temat prezentów – także tych nietrafionych. W jednej z opowieści poruszono wątek, jak różnie podchodzimy do obdarowywania i jak wielką różnicę robi uważność. Zamiast żartów o „dziwnych podarunkach” pojawiła się historia, która łączy pamięć o wojennych losach, powojenną troskę i współczesne, bardzo przemyślane wsparcie dla dzieci. To przykład, jak święta mogą inspirować nie tylko do celebrowania, ale i do mądrego działania na rzecz innych.

CZYTAJ DALEJ

Kalendarz Adwentowy: Dom Boga i Świt Boga

2025-12-23 21:00

[ TEMATY ]

Kalendarz Adwentowy 2025

Graziako

Betlejem, kościół Gloria in Excelsis przy Polu Pasterzy

Betlejem, kościół Gloria in Excelsis przy Polu Pasterzy
• 2 Sm 7, 1-5. 8b-12. 14a. 16 • Łk 1, 67-79
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję