Reklama

Wiara

Dyspensa – dlaczego i dla kogo

Na progu Wielkiego Postu powraca temat wyrzeczeń, np. spożywania pokarmów mięsnych w określone dni. Pojawia się też pytanie o udzielanie dyspensy od urządzania zabaw w piątki.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Czym jest dyspensa? Jak podaje kan. 85 Kodeksu prawa kanonicznego, dyspensa jest „rozluźnieniem prawa czysto kościelnego w poszczególnym wypadku”. To jednorazowe zwolnienie z przestrzegania konkretnego przykazania kościelnego. Od Dekalogu nikt nie może odstępować. Dyspensa może być udzielona tylko w pewnych okolicznościach i dla konkretnej osoby lub grupy osób. Możemy z niej skorzystać, o ile obowiązuje ona w diecezji, na której terenie obecnie przebywamy. Nie ma wówczas znaczenia, z jakiej diecezji pochodzimy ani gdzie mieszkamy.

Dni pokuty

Warto przypomnieć, że z obchodem roku liturgicznego związane są dni i okresy pokuty, o których mówi czwarte przykazanie kościelne: „Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymywać się od udziału w zabawach”. Na podstawie Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 r., kan. 87 § 1 biskup diecezjalny może udzielić dyspensy od wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych. Jednak każdy, kto chce skorzystać z ogłoszonej przez biskupów dyspensy, jest zobowiązany do uczynków miłosierdzia.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Jak przypomina prawodawca kościelny, wstrzemięźliwość od spożywania mięsa obowiązuje we wszystkie piątki roku, chyba że w danym dniu przypada jakaś kościelna uroczystość. Prawem o wstrzemięźliwości są związane osoby, które ukończyły 14. rok życia. Kościół równocześnie zachęca duszpasterzy i rodziców do tego, żeby również ci, którzy z racji młodszego wieku nie są jeszcze zobowiązani do wstrzemięźliwości, byli wprowadzani w autentycznego ducha pokuty. Ponadto wierni, którzy nie mają możliwości wyboru pokarmów i muszą spożywać to, co zostanie im podane – np. w miejscach zbiorowego żywienia, gdzie nie są przestrzegane przepisy postne – mogą korzystać z dyspensy od obowiązku wstrzymania się od potraw mięsnych w piątki całego roku. Taka dyspensa nie jest udzielana w Środę Popielcową i Wielki Piątek. Niemożliwość zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w piątek zakłada jednak podjęcie innych form pokuty, takich jak: modlitwa, jałmużna, uczynki pobożności i miłości, wierniejsze spełnianie obowiązków (por. kan. 1249-1253 KPK).

Potrzeba zachowania pokuty

Przedziwną modą naszych czasów jest stopniowe odchodzenie od dni pokutnych i organizowanie m.in. zabaw szkolnych w piątki. Jak napisał jeden z filozofów: „Na tej samej scenie życia stoi krzyż i odbywa się folwarczny taniec”. Tymczasem, jak nam przypomina Kościół, dniami i okresami pokuty są poszczególne piątki całego roku i czas Wielkiego Postu. W duchowości chrześcijańskiej post nie jest odrywany od całej postawy pokutnej człowieka. Wpisany jest on bardzo ściśle w chrześcijańską pobożność.

A jeśli chodzi o zabawy w okresie Wielkiego Postu, to powstrzymywanie się od nich sprzyja opanowaniu instynktów i wolności serca – przypomina nam o tym Katechizm Kościoła Katolickiego (n. 2043).

2020-02-11 08:56

Oceń: +4 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Właściwe zadanie Kościoła

Niedziela zielonogórsko-gorzowska 9/2021, str. II

[ TEMATY ]

pokuta

wykorzystywanie

Karolina Krasowska

Mszę św. poprzedziło nabożeństwo Drogi Krzyżowej

Mszę św. poprzedziło nabożeństwo Drogi Krzyżowej

Świebodzin Pierwszy piątek Wielkiego Postu był dniem pokuty i modlitwy za grzechy wykorzystywania seksualnego małoletnich w Kościele.

Centralnym wydarzeniem tego dnia w diecezji była Msza św. w sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Świebodzinie, którą poprzedziło nabożeństwo Drogi Krzyżowej. Jej rozważania poprowadził ks. Tadeusz Kuźmicki, kurator osób duchownych skazanych za przestępstwa seksualne wobec nieletnich, który wygłosił także homilię w czasie Mszy św. – Dzień pokuty i modlitwy wzywa nas do uczciwości i solidności w podejściu do wszystkich spraw, które się pojawiają, życzliwości i współczucia wobec ofiar i procedowania tego, jak nakazuje Kościół, a z drugiej strony do żalu za te wszystkie sytuacje, gdy Kościół i cała wspólnota nie stanęli na wysokości zadania, i za sprawy, które były zgłaszane i były ukrywane, a wobec ofiar nie posługiwaliśmy się logiką miłosierdzia – mówi ks. dr Dariusz Mazurkiewicz, delegat biskupa ds. ochrony małoletnich. – To jest dla nas zadanie, by tym, którzy doświadczali uciśnienia, cierpienia i upokorzenia, na nowo przywrócić wolność. To jest właściwie zadanie Kościoła, żeby ochronić tych, którzy potrzebują tej ochrony. To wszystko ma służyć temu, żeby nastało nowe światło, nowa nadzieja, żeby było zdrowe życie wspólnoty Kościoła – dodaje ks. Tadeusz Kuźmicki.
CZYTAJ DALEJ

Watykan/ Papież do katechetów z Polski: stawiacie czoła trudnym wyzwaniom

2025-09-27 19:56

[ TEMATY ]

katecheci

Papież Leon XIV

PAP/EPA/GIUSEPPE LAMI

Tysiące uczestników Jubileuszu Katechetów z całego świata wzięło udział w sobotniej audiencji papieża Leona XIV z okazji Roku Świętego. Pozdrawiając katechetów z Polski, papież mówił, że stawiają czoła trudnym wyzwaniom.

Na trzydniowy Jubileusz Katechetów, jak podano w Watykanie, przybyli pielgrzymi ze 115 krajów świata. Z Polski przyjechało około 200 osób, między innymi z diecezji pelplińskiej, toruńskiej, bydgoskiej, włocławskiej, łódzkiej i obu diecezji warszawskich.
CZYTAJ DALEJ

Wiara potrzebuje ciągłego rozwoju [Felieton]

2025-09-28 18:21

ks. Łukasz Romańczuk

Spotkanie Młodych na Ślęży - zainicjowane przez Arcybiskupa Józefa Kupnego, Metropolitę Wrocławskiego – w sobotę 27 września odbyło się już po raz ósmy. W związku z tym mam do przekazania naszej młodzieży pewną refleksję.

Dziś młodzieży często brakuje ideałów, których nieustannie poszukują. Dorośli nie zawsze pomagają w tych poszukiwaniach. Mass-media często ogłupiają i prowadzą ich na bezbożną drogę. Św. Stanisław Kostka - patron spotkań młodych na szczycie Ślęży jest również wzorem do naśladowania dla dzieci i młodzieży. Dlaczego warto naśladować tego świętego? Św. Stanisław w swoim krótkim życiu realizował w pełni swoje człowieczeństwo w oparciu o Ewangelię. Stał się świętym wzorem i zachętą do naśladowania. Wzrastał w chrześcijańskim klimacie domu rodzinnego. Przyświecały mu zawsze wielkie ideały - „Ad maiora natus sum” tzn. „Urodziłem się, by dążyć do rzeczy wyższych”. Realizował je konsekwentnie z godną podziwu odwagą i wytrwałością. Świadomy swego powołania zakonnego, wbrew wszelkim trudnościom ze strony rodziny i otoczenia, osiągnął swój cel. Zmarł w Rzymie w 1568 roku w opinii świętości. Młodość jest podobna do wiosny, pełnej zapachu kwiatów, śpiewu ptaków. Jest okresem, w którym wszystko rodzi się do życia. Jest w niej tyle nadziei, że będzie lepiej. Jednocześnie wiosna jest okresem ciężkiej pracy, bez której nie ma plonów jesienią. Młodość - tak samo jak wiosna – jest piękna. Jest czasem marzeń. Ale musi być też czasem ciężkiej pracy nad sobą, nad swoim umysłem i nad swoim sumieniem. Przed młodymi ludźmi jest mnóstwo szans – możecie zostać wielkimi ludźmi, lekarzami, profesorami czy kapłanami. Macie możliwości chodzenia do szkoły i macie prawo korzystania z tego wszystkiego, co szkoła wam oferuje. Jednak trzeba się uprzeć i przykładać do nauki. Św. Jan Paweł II mówił: „Musicie od siebie wymagać, nawet gdyby inni od was nie wymagali”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję